يادداشت

3- تفسير احكام القرآن‏
تأليف عماد الدين ابو الحسن على بن محمد طبرى كياهراسى، معروف به احكام القرآن كياهراسى (م 504 ق) و به زبان عربى است. او داراى مذهب شافعى بوده و از فقيهان بزرگ شافعيه در قرن پنجم به حساب مى‏آيد. كياهراسى، به تفسير تمامى آيات الاحكام براساس ترتيب مصحف موجود پرداخته و از شرح ديگر آيات خوددارى كرده است. در مباحث تفسيرى خود متعرّض پاسخ به ديدگاه‏هاى فقهى جصّاص حنفى شده و آن را نقد كرده است.

حجت الاسلام مودب گفت: علامه طباطبایی از فلاسفه بزرگ معتقدند روز ذاتا نه بد است و نه خوب، روز ظرف است و مهم این است که در این ظرف چه ریخته می شود و با چه پر می شود.

اما طايفه دوم كه نقشه موذيانه دارند و اسلام را از حكومت و سياست جدا مى‏دانند. بايد به اين نادانان گفت كه قرآن كريم و سنت رسول اللَّه- صلى اللَّه عليه و آله- آن قدر كه در حكومت و سياست احكام دارند در ساير چيزها ندارند؛ بلكه بسيار از احكام عبادى اسلام، عبادى- سياسى است كه غفلت از آنها اين مصيبتها را به بار آورده.

در تفسيرهاى فقهى، همت و اجتهاد بيشتر مفسران، بر شناخت و دريافت احكام فقهى الهى از آيات قرآن است. اجتهاد آنان بر يافتن احكام فرعى از مفاهيم آيات فقهى است كه حدود پانصد آيه در قرآن، جزء آيات الاحكام شمرده شده است. تفسير فقهى از قديمى‏ترين تفسيرها به‏حساب آمده است. البته برخى از آنها براساس ترتيب آيات مصحف موجود نيست، بلكه براساس موضوعات فقهى، تهيه و تدوين شده است.

جلسه کارگاه اعتبار سنجی احادیث شیعه در دانشگاه مازندران - دانشکده الهیات با حضور جمعی از اعضای هیئت علمی دانشکده الهیات مازندران و برخی از اعضای گروه معارف و دانشکده علوم قرانی آمل برگزار شد و روش های اعتبار سنجی در دوره متقدمین ، دوره متاخرین و دوره معاصرین مورد بحث و گفتگو واقع شد

آرتور جفرى‏
«2» او نيز از مستشرقانى است كه در مورد نص قرآن، اظهار نظر نموده و در مقدّمه كتاب المصاحف از ابى بكر عبد اللّه بن ابى داود سليمان بن الاشعث السجستانى (متوفاى 316 ه.) بيان داشته است كه قراآت شاذ و تفسير و ... قرآن نيست و مصاحف داراى اختلاف بودند. دكتر عبد الصبور شاهين، كلام وى را چنين نقل مى‏كند: «تمام (قراآت) از قرآن نيست، بلكه از باب (اضافاتى است) كه ذكر نموديم.» «3»
__________________________________________________
(1) رژى بلاشر، در آستانه قرآن، ص 143- 144.

«امام مجتبى عليه السّلام»
از امام حسن مجتبى عليه السّلام دومين پيشواى شيعيان، روايتى در مورد قرآن نقل شده كه حضرت در توصيف قرآن مى‏فرمايد:
إن هذا القرآن فيه مصابيح النور و شفاء الصدور، فليجل جال بصره و ليلحم الصفة فكره فان التفكر حياة قلب البصير كما يمشى المستنير فى الظلمات بالنور «1».
بدرستيكه قرآن داراى جايگاه نور و شفاء سينه‏ها است. هر شخص تيزبين، بايد كه در آن دقت كند و نظر خويش را بر آن بيافكند، زيرا كه انديشه نمودن، موجب حيات و روشنائى قلب انسان بينا مى‏شود. چنانكه، آن‏كه خواستار روشنائى در تاريكى‏ها است، به‏سبب نور، راه را مى‏پيمايد.

9- تفسير غريب القرآن الكريم‏
تأليف فخر الدين طريحى (م 1087 ق) و به زبان عربى است. طريحى از عالمان شيعه در قرن يازدهم در تفسير و لغت بود. او به تبيين معانى لغات قرآن، به‏ويژه لغاتى كه فهم آن نيازمند دقت و بررسى بيشترى است، پرداخته است. طريحى آثار ديگرى، مانند مجمع البحرين و المشارق الطريحه داشته كه در آنها هم به مباحث لغوى پرداخته است. «3»
__________________________________________________
(1). همان، ص 726.
(2). همان، ص 692.
(3). همان، ص 728.
روشهاى تفسير قرآن، ص: 230
10- تفسير شبّر

ب- از توطئه‏هاى مهمى كه در قرن اخير، خصوصاً در دهه‏هاى معاصر، و بويژه پس از پيروزى انقلاب آشكارا به چشم مى‏خورد، تبليغات دامنه‏دار با ابعاد مختلف براى مأيوس نمودن ملتها و خصوص ملت فداكار ايران از اسلام‏ است.

2) اسلام و حكومت اسلامى پديده الهى است كه با به كار بستن آن سعادت فرزندان خود را در دنيا و آخرت به بالاترين وجه تأمين مى‏كند و قدرت آن دارد كه قلم سرخ بر ستمگريها و چپاولگريها و فسادها و تجاوزها بكشد و انسانها را به كمال مطلوب خود برساند. و مكتبى است كه بر خلاف مكتبهاى غير توحيدى، در تمام شئون فردى و اجتماعى و مادى و معنوى و فرهنگى و سياسى و نظامى و
وصيتنامه، متن، ص: 18